ยาหอมเทพจิตร ตำรับยาไทยบำรุงหัวใจ แก้ลมวิงเวียน

ยาหอมเทพจิตร เป็นหนึ่งในตำรับยาแผนไทยที่สืบทอดกันมายาวนาน ซึ่งมีชื่อเสียงในด้านการบำรุงหัวใจและการบรรเทาอาการลมวิงเวียน รวมถึงช่วยปรับธาตุทั้ง 4 ของร่างกายให้มีความสมดุลมากยิ่งขึ้น เหมาะสำหรับผู้ที่ต้องการผ่อนคลายจากอาการวิงเวียนศีรษะ หน้ามืด อ่อนเพลีย ตลอดจนอาการนอนไม่หลับ 

ถึงแม้ว่ายาหอมเทพจิตรจะเป็นที่รู้จักกันมาตั้งแต่สมัยโบราณ แต่ตำรับยาหอมที่สืบทอดกันมานั้นมีอยู่หลายตำรับ ไม่ว่าจะเป็น ยาหอมอินทจักร์ ยาหอมทิพโอสถ และยาหอมนวโกฐ ซึ่งหลายคนอาจยังไม่รู้ว่าตำรับยาหอมเทพจิตรนั้นมีความแตกต่างจากตำรับอื่นๆ อย่างไร และทำไมถึงช่วยบำรุงหัวใจและแก้ลมวิงเวียนได้ ในบทความนี้ ห้าม้าโอสถ จะมาบอกถึงเอกลักษณ์และประโยชน์ของยาหอมเทพจิตรว่ามีจุดเด่นอย่างไรและสามารถใช้บรรเทาอาการอะไรได้บ้าง มาดูกันเลย！

ยาหอมเทพจิตร คืออะไร?

ยาหอมเทพจิตร เป็นตำรับยาในยาสามัญประจำบ้านแผนโบราณ จัดอยู่ในบัญชียาหลักแห่งชาติโดยเป็นยาสมุนไพรที่ช่วยบำรุงหัวใจและบรรเทากลุ่มอาการทางระบบไหลเวียนโลหิตหรือแก้ลม ไม่ว่าจะเป็น ลมวิงเวียน ลมบาดทะจิต ลมปลายไข้ ลมจุกเสียด เป็นต้น โดยยาหอมเทพจิตรนั้นจัดอยู่ในยาฤกธิ์เย็น ซึ่งแตกต่างจากยาหอมบางตำรับที่มีฤทธิ์ร้อนอย่างยาหอมนวโกฐ หรือยาหอมอินทจักร์ โดยตำรับยาหอมเทพจิตรนั้นจะใช้ดอกมะลิและเกสรดอกไม้ที่มีกลิ่นหอมเป็นตัวยาหลัก รวมถึงมีตัวยารสสุขุมหลากหลายชนิดเป็นส่วนประกอบ ยาหอมตำรับนี้จึงช่วยลดการทำงานของธาตุไฟ ขับลมในร่างกาย และบำรุงหัวใจให้แช่มชื่น ลดความเครียด และช่วยให้อาการนอนไม่หลับดีขึ้น 

ส่วนประกอบสำคัญในยาหอมเทพจิตร

ในตำรับยาหอมเทพจิตรนั้นประกอบไปด้วยตัวยาสำคัญถึง 48 ชนิด เปลือกส้ม 8 ชนิด และตัวยาอื่นๆ ที่มีสรรพคุณเฉพาะตัว โดยส่วนผสมหลักที่สำคัญ ได้แก่

1. ดอกมะลิ (Jasmine) ในตำรับยาหอมเทพจิตร ดอกมะลิเป็นตัวยาหลักที่มีสัดส่วนมากถึง 50% โดยในตำรายาไทยดอกมะลิถูกจัดเป็นยาในพิกัดเกสร ทั้ง 5 , 7 และ 9 ที่ใช้ทั้งดอกเป็นตัวยาหลัก ด้วยรสหอมเย็นและสรรพคุณต่างๆ ทั้งการถอนพิษไข้ แก้ร้อนในกระหายน้ำ รวมทั้งกลิ่นหอมของดอกมะลิยังทำให้รู้สึกชื่นใจ ช่วยแก้อ่อนเพลีย อีกทั้งรสฝาดของดอกมะลิยังช่วยแก้อาการปวดท้องได้ จึงถูกนำมาใช้เป็นส่วนผสมของตำรับยาหอมเทพจิตรที่ช่วยบำรุงหัวใจและแก้ลมวิงเวียน
2. ดอกสารภี เป็นดอกไม้รสหอมเย็นอยู่ในพิกัดเกสรทั้ง 5, 7 และ 9 มีสรรพคุณเป็นยาชูกำลัง บำรุงหัวใจให้แช่มชื่น เป็นอีกหนึ่งดอกไม้ที่ใช้ทำยาหอม ช่วยให้เจริญอาหาร บรรเทาอาการร้อนในกระหายน้ำ 
3. ดอกพิกุล เป็นดอกไม้ที่มีกลิ่นหอมเย็น ถูกจัดอยู่ในตำรับยาไทยพิกัดเกสรทั้ง 5 มีสรรพคุณเป็นยาแก้ลม แก้ไข้ บำรุงหัวใจ  แก้ร้อนใน และคลายอาการปวดหัว
4. เกสรบัวหลวง ในตำรับยาไทยมักใช้ปรุงเป็นยาหอม มีสรรพคุณเป็นยาชูกำลัง บำรุงหัวใจ แก้อาการหน้ามืด วิงเวียนศีรษะ ช่วยให้เจริญอาหารและแก้อาการท้องเดิน 
5. เปลือกส้ม ผิวเปลือกส้มมีกลิ่นหอม สดชื่น ถูกใช้ในตำรับหอมหลายชนิด เสริมฤทธิ์แก้ลมวิงเวียน ช่วยให้รู้สึกสดชื่น ผ่อนคลาย แก้ลมวิงเวียน หน้ามืดตาลาย และยังแก้อาการท้องอืดท้องเฟ้อได้ 

นอกจากส่วนประกอบจากดอกไม้แล้ว ในตำรับยาหอมเทพจิตรยังมีสมุนไพรอีกหลายชนิด ไม่ว่าจะเป็น โกศจุฬาลำภา กระวาน กานพลู และอื่นๆ ที่มีฤทธิ์ช่วยแก้ลมกองละเอียดและปรับการทำงานของธาตุทั้ง 4 ในร่างกายให้สมดุลขึ้น

ประโยชน์เด่นของยาหอมเทพจิตร มีอะไรบ้าง？

ยาหอมเทพจิตรมีประโยชน์หลักในการบำรุงหัวใจและแก้ลมกองละเอียด ได้แก่ อาการวิงเวียนศีรษะ หน้ามืด ตาลาย สวิงสวาย หรือกลุ่มอาการที่รู้สึกใจวิงเวียน คลื่นไส้ ตาพร่าจะเป็นลม ใจสั่น อันเกิดจากการไหลเวียนเลือดไม่ปกติและบำรุงหัวใจให้ชุ่มชื่น จึงเหมาะกับการใช้ประโยชน์หลายประการ เช่น 

1. ใช้แก้ลมกองละเอียด 

ยาหอมเทพจิตร เป็นยาฤทธิ์เย็นที่ช่วยแก้ลมกองละเอียด ซึ่งลมกองละเอียดนั้นเป็นลมที่เคลื่อนไหวทั่วร่างกายของเรา ส่งผลต่อการหมุนเวียนของเลือด อารมณ์ความรู้สึก และก่อให้เกิดอาการวิงเวียน หน้ามืด ตาลาย อ่อนเพลีย และอาการต่างๆ ที่เกิดจากการพักผ่อนไม่เพียงพอหรือการขาดการออกกำลังกาย โดยในตำรับยาหอมเทพจิตรที่มีส่วนผสมของดอกมะลิ เกสรดอกไม้ และยาสมุนไพรนานาชนิดที่มีสารสำคัญในการช่วยบำรุงหัวใจและแก้ลมวิงเวียน รวมถึงกลิ่นหอมและรสเย็นของยาหอมที่ช่วยกระตุ้นให้ร่างกายสดชื่นขึ้น จึงใช้ได้ดีในการบรรเทาอาการที่เกิดจากลมกองละเอียดได้เป็นอย่างดี

2. บำรุงหัวใจให้แช่มชื่น 

สรรพคุณในการบำรุงหัวใจของตำรับยาหอมเทพจิตร หมายถึง การบำรุงให้จิตใจให้รู้สึกแช่มชื่น ช่วยลดความเครียดและอารมณ์หม่นหมองที่มักเกิดขึ้นในชีวิตประจำวัน โดยเฉพาะในชีวิตการทำงานและในผู้สูงอายุที่มักรู้สึกเศร้าหมองได้บ่อยๆ ซึ่งตำรับของยาหอมเทพจิตรนั้นประกอบไปด้วยตัวยาหลักอย่างดอกมะลิ เกสรดอกไม้หอม และตัวยาจำนวนมากที่ช่วยให้รู้สึกชื่นใจ อารมณ์สงบลง รวมถึงช่วยปรับการทำงานของธาตุทั้ง 4 ในร่างกาย ได้แก่ ธาตุดิน ธาตุน้ำ ธาตุไฟ และธาตุลมให้มีความสมดุลขึ้น  

3. ช่วยให้นอนหลับได้ดีขึ้น

โดยปกติแล้วในช่วงเวลากลางคืนจะเป็นเวลาที่อุณภูมิในร่างกายของเราลดลงและลมในร่างกายจะมีความคงที่ แต่ในผู้ที่มีความเครียด ผู้สูงอายุหรือผู้ที่มีปัญหานอนไม่หลับ มักจะมีอาการลมในร่างกายเดินไม่สม่ำเสมอ เช่น รู้สึกร้อนวูบวาบ มีเหงื่อออกที่หนังศรีษะ และอาการเท้าเย็น การใช้ยาหอมเทพจิตรที่มีดอกมะลิเป็นตัวยาหลักจะมีฤทธิ์ช่วยให้ระยะเวลาการนอนหลับนานขึ้นและทำให้คุณภาพการนอนหลับดีขึ้น นอกจากนี้ยังช่วยให้การเดินของลมในร่างกายสม่ำเสมอ จึงช่วยทำให้นอนหลับได้ดีและเป็นอีกทางเลือกหนึ่งสำหรับผู้ที่ต้องการลดการใช้ยานอนหลับ

4. ผ่อนคลายความเครียด 

ความเครียดและอารมณ์เศร้าซึมอาจเกิดขึ้นได้ในชีวิตประจำวันที่ส่งผลให้การทำงานของสุมนาวาตะ (การไหลเวียนของโลหิตและระบบการทำงานของประสาท สมอง ไขสันหลัง) ลดลง ทำให้หลายคนที่มีความเครียดสูงมักมีอาการปวดเมื่อยกล้ามเนื้อ วิงเวียนศีรษะ ตาพร่า การรับรู้ทางประสาทสัมผัสทั้ง 5 แย่ลง และกระทบสมดุลของธาตุทั้ง 4 ในร่างกาย ซึ่งการใช้ยาหอมเทพจิตรที่มีตัวยารสสุขุม เย็น และกลิ่นหอมจะช่วยบำรุงหัวใจและช่วยให้การทำงานของสุมนาวาตะเป็นปกติ อีกทั้งกลิ่นหอมของดอกไม้และสมุนไพรนานาชนิดยังช่วยให้นอนหลับพักผ่อนได้ดีและรู้สึกผ่อนคลายมากยิ่งขึ้นอีกด้วย

วิธีใช้ยาหอมเทพจิตรในการบำรุงหัวใจ แก้ลมวิงเวียน

• การใช้ยาหอมเทพจิตรให้ได้ประโยชน์ที่ดีที่สุด แนะนำให้ละลายกับน้ำกระสายยา เช่น หากต้องการแก้ลมวิงเวียน หน้ามืดตาลายให้ละลายยาหอมกับน้ำดอกไม้ โดยกลิ่นหอมของดอกไม้และตัวยาจะช่วยให้รู้สึกสดชื่นและดับร้อนได้ดี หรือหากต้องการแก้ลมปลายไข้หลังจากพักฟื้นจากอาการป่วยให้ละลายยาหอมกับน้ำสุกจะช่วยให้น้ำมันหอมระเหยจากสมุนไพรในยาหอมช่วยให้กระตุ้นการรับรู้กลิ่น ช่วยแก้อาการอ่อนเพลีย และบำรุงกำลัง เป็นต้น
• การใช้ยาหอมเทพจิตรแบบอัดเม็ด สามารถใช้อมละลายในปากได้ทันที โดยสามารถอมยาหอม 1-2 เม็ดได้ทันที เมื่อเกิดอาการวิงเวียนศีรษะ หน้ามืดจะเป็นลม หรือต้องการความสดชื่นระหว่างวัน
• ไม่ควรใช้ยาหอมร่วมกับยาที่มีฤทธิ์กดประสาท หรือยาในกลุ่มกันเลือดเป็นลิ่ม รวมถึงสตรีมีครรภ์และผู้ที่แพ้เกสรดอกไม้ควรหลีกเลี่ยง

จะเห็นได้ว่า ยาหอมเทพจิตรนั้นเป็นตำรับยาไทยที่มีจุดเด่นในการแก้ลมวิงเวียนและบำรุงหัวใจให้มีความเบิกบาน ตลอดจนช่วยให้นอนหลับสบายและผ่อนคลายความเครียดได้ ซึ่งเป็นอีกหนึ่งทางเลือกที่เหมาะสำหรับคนที่มีความเครียด มีปัญหาการนอนหลับ หรือพักผ่อนไม่เพียงพอ ซึ่งตำรับยาหอมเทพจิตรนั้นเป็น 1 ใน 4 ตำรับยาหอมที่เป็นมรดกของภูมิปัญญาไทยที่ได้รับการยอมรับมาอย่างยาวนานและสามารถใช้ดูแลสุขภาพได้ดีมาจนถึงปัจจุบัน